NIECODZIENNE WYDARZENIE
26.06.2021- relacja ze 100-lecia 20 Pułku Ułanów i poświęcenia odnalezionej po 80 latach tablicy upamiętniającej 108 PU
Od kilku lat, pod koniec czerwca spotykamy się w Kościele Garnizonowym w Rzeszowie, aby w okolicy uroczystość narodzenia św. Jana Chrzciciela uczcić pamięć ułanów 20 Pułku imienia króla Jana III Sobieskiego.
Ten rok jest szczególny.Pułk powstał w styczniu 1921 roku, a zatem ten rok jest rokiem wielkiego jubileuszu, 100-lecia powstania pułku. Wydarzenie to zbiegło się z odnalezieniem historycznej tablicy upamiętniającej bohaterskich ułanów. Jaka jest jej historia?
24 czerwca 1930 roku na budynku koszar przy ul Lwowskiej umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą poległym ułanom.W odsłonięciu tablicy wzięły udział miejscowe władze państwowe i samorządowe, dowódca Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu: gen. Andrzej Galica oraz przedstawiciele innych jednostek wojskowych. Aktu odsłonięcia dokonał ppłk. Piotr Głogowski dowodzący pułkiem podczas wojny 1920 roku.
9 września 1939 r. w dniu wkroczenia wojsk niemieckich do Rzeszowa w niewyjaśnionych okolicznościach ww. tablica została usunięta i zaginęła.
W czasie uroczystości z okazji święta 20 PU w 2019 r. panowie Kaniewscy (ojciec z synem) zamieszkali w Rzeszowie, w dzielnicy Wilkowyja przekazali informację, że w trakcie prac związanych z wykonywaniem fundamentów pod garaż, w miejscu dawnej stodoły, wykopali tablicę pamiątkową poświęconą poległym ułanom 20 PU. Posesja należała do ich dziadka Józefa Głodowskiego wg. ich wiedzy - oficera 20 PU, który w czasie kampanii wrześniowej pozostał w garnizonie wraz ze szwadronem zapasowym. W 1943 r. dziadek nagle zmarł nie dzieląc się z nikim tajemnicą o pamiątkowej tablicy. Należy przypuszczać, iż to on zabezpieczył płytę przed zbliżającym się wrogiem zakopując ją na własnej posesji.
Wkrótce tablica została przekazana do Kościoła Garnizonowego. Zgodnie z procedurami powiadomiono 34 Wojskowy Oddział Gospodarczy, Konserwatora Zabytków oraz Instytut Pamięci Narodowej w Rzeszowie. Postanowiono umieścić tablicę na honorowym miejscu, w prezbiterium Kościoła Garnizonowego.
O odkryciu tablicy, jej historii powiadomiono również Biskupa Polowego Wojska Polskiego. To wydarzenie zbiegło się w czasie z innym wydarzeniem, które w tym roku wspominamy –30-lecie przywrócenia Ordynariatu Polowego w Polsce. Ekscelencja, Ks. Bp gen bryg. przyjął zaproszenie na niecodzienną uroczystość. Przybyli również kapelani z sąsiednich garnizonów.
Mimo niesprzyjającego uroczystościom czasu wyjazdów na urlopy pośród gości przybyłych, by uczcić bohaterskich ułanów byli przedstawiciele regionu i miasta, służby mundurowe podkarpacia. Byli oczywiście żołnierze naszego Garnizonu Rzeszów z dowódcą 21 Brygady Strzelców Podhalańskich na czele – gen. bryg. Dariuszem LEWANDOWSKIM oraz przedstawiciele 3 Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej oraz innych instytucji wojskowych naszego garnizonu.
Nie zabrakło pośród ważnych osób tego dnia inicjatora i współorganizatora uroczystości rtm. kaw. och. Dr wet. Pawła GUZEGO.To on jako pierwszy dowiedział się o odkryciu tajemniczej płyty epitafijnej.
Liturgia Mszy Świętej z asystą wojskową rozpoczęła się o godz. 12.30. Ks. Biskup Polowy sięgając do tekstu św. Pawła z Listu do Galatów: „Ku wolności wyswobodził nas Chrystus...” przypomniał zebranym najważniejsze wartości, na których budowany jest etos żołnierza polskiego. Przed błogosławieństwem końcowym liturgii Ksiądz Biskup Polowy wyróżnił medalami kilka osób. Krzyż 30-lecia Ordynariatu Polowego otrzymali: płk w stanie spoczynku - o. Tadeusz PORĘBSKI, płk pilot w stanie spoczynku Czesław KURCZYNA, Rotmistrz Kawalerii Ochotniczej dr wet. Paweł GUZY oraz Członek Sądu Honorowego Federacji Kawalerii Ochotniczej RP, oficer 11 MBOT ppor dr Bartek CZECH-KOSIŃSKI, reprezentujący również kawalerię ochotnicząw barwach 3PSK.
Medal „W Służbie Bogu i Ojczyźnie” II klasy otrzymali wikarzy parafii Wojskowo-Cywilnej pw. M.B. Królowej Polski – Księża Diecezji Rzeszowskiej: Ks. Jacek HAJDUK i Ks. Marek WYGONIK.
Po wyróżnieniach nastąpił oczekiwany przez wszystkich moment odsłonięcia tablicy. Tablica upamiętnia bohaterskich ułanów 108 Pułku Ułanów, który w styczniu 1921 roku został przemianowany na 20 Pułk Ułanów. Pułk brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Walczył w obronie mostu na Narwi w Nowogrodzie, pod Łomżą, Kuleszką Milewem, Biskupiczami i Rudnią Baranowską. Tablica ukryta przez oficera pułku przeleżała pod ziemią 80 lat, odnaleziona niedawno znów będzie przypominać sławę oręża polskiego.
Odsłonięcia dokonał dowódca 21 Brygady Strzelców Podhalańskich gen. bryg. Dariusz LEWANDOWSKI, córka Józefa GŁODOWSKIEGO ułana 20 Pułku, który ukrył płytę przed Niemcami, p. Genowefa FILIP oraz Michał KANIEWSKI – prawnuk Józefa GŁODOWSKIEGO, to on wykopał pamiątkową płytę.
Po odsłonięciu tablicy, Ks. Biskup Polowy Józef GUZDEK odmówił modlitwę i poświęcił odnalezioną tablicę pamięci a następnie przedstawiciel Wojewody Podkarpackiego – p. Marcin ZABORNIAK – Dyrektor Generalny Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie złoży wiązankę kwiatów.
Po błogosławieństwie udzielonym przez Ks. Biskupa odśpiewano hymn: „Boże coś Polskę”, odprowadzono sztandary na plac przed świątynią. Tam po przegrupowaniu odbyła się kolejna część tej niecodziennej uroczystości: awanse w szeregach kawalerii ochotniczej, wręczenie kolejnych wyróżnień, został odczytany apel pamięci a delegacje: kawalerii ochotniczej, wojska i służb mundurowych, złożyły wiązanki kwiatów w nowym miejscu pamięci.
W godzinach popołudniowych, w Parku Papieskim miały miejsce pokazy kawaleryjskie oraz koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Oddziału Kawalerii Ochotniczej w barwach 20. PU.
Szkoda, że takie małe zainteresowanie uroczystością ze strony władz miasta i regionu.
Więcej zdjęć w galerii: http://www.rzeszow.ordynariat.opoka.org.pl/index.php/uuu#nanogallery/nanoGallery/72157719472937079